‘Een boom verpesten kan in vijf minuten’
Passie voor bomen. Dat spat ervan af bij Ruben Luchtenberg. Zelfs nadat hij een hele nacht op een snoeiklus heeft staan beulen langs de snelweg bij de Coentunnel. De 33-jarige Barneveldse 'European Treeworker' timmert flink aan de weg in de regio en ver daarbuiten. Kennis van én liefde voor bomen. Daar draait het om in zijn vak.
Boomverzorger. Een jongensdroom?
“Ik vind bomen geweldig. Ik bouwde er vroeger hutten in en was eigenlijk altijd in de natuur. Dus eigenlijk is het logisch dat ik na wat omzwervingen in de groenvoorziening terecht ben gekomen. Als hovenier onderhield ik eerst vooral tuinen, maar toen ik met de bomenploeg van mijn werkgever mee mocht, is voor mij het zaadje écht geplant.”
“In de jaren daarna heb ik van alles gedaan, maar de bomen bleven trekken. Via via mocht ik bomen zagen op terreinen van defensie. Toen ik een collega vertelde dat ik graag meer met bomen wilde gaan doen, zei hij: ‘Dat is toch niet zo moeilijk? Je kunt toch gaan klimmen?’ Daarmee bedoelde hij: ga cursussen volgen. En zo haalde ik de cursussen Klimmen 1, 2 en 3 en Reddingsklimmen.”
Reddingsklimmen?
“Ja, reddingsklimmen. Je staat er misschien niet bij stil, maar wij werken vaak op plekken waar geen hoogwerker bij kan komen. En er kan altijd iets gebeuren. Stel, jij zit op 20 meter hoogte in een boom en je zaagt in je hand, dan is het van levensbelang dat er iemand naar je toe kan klimmen om je te helpen.”
“Met mijn diploma’s op zak startte ik in 2017 met Luchtenberg Boomverzorging en inmiddels zijn we met zijn drieën. In 2019 haalde ik mijn European Tree Worker Certificaat. Een internationaal keurmerk voor boomverzorgers. Daarmee onderscheid je je van de rest, en het bood me ook een ingang bij gemeenten en Rijkswaterstaat. Die stellen het ETW-certificaat vaak als voorwaarde om opdrachten te mogen doen.”
“Door de opleiding en de klussen bij de overheid is mijn netwerk enorm uitgebreid. Je leert door samen te werken heel veel mensen kennen, met elk hun eigen specialiteit. Dit helpt mij ook te groeien als professional. Maar voor mij was het belangrijker dat ik bomen nóg beter leerde kennen. De eerste les gaat bijvoorbeeld over de fysiologie en de anatomie van een boom. Hoe werkt een boom eigenlijk? Hoe ‘denkt’ een boom? Als je snapt hoe dat zit, kun je dingen veel beter uitleggen aan de eigenaar. Het voegt dus ook iets toe aan mijn communicatie met de klant. Want weet je: wij willen soms dingen die een boom helemaal niet wil.”
Mensen hebben vaak een haat-liefdeverhouding met bomen?
“Je kunt veel plezier beleven aan een boom. Tegen de koelte die de schaduw geeft kan geen airco op. En toch krijgen veel mensen na verloop van tijd ‘last’ van hun boom. Het wordt te donker in huis of op kantoor en ze besluiten om rigoureus te snoeien. En dat moet je dus niet zomaar doen. Wil je meer licht in de tuin, snoei dan liever aan de onderkant van de kroon, of dun die uit. Je moet begrijpen wat de boom wil en hoe die leeft en werkt. Als een boom in je achtertuin te groot is, kun je soms beter de hele boom weghalen en vervangen door een kleinere. Vaak heb je dan als eigenaar de verkeerde keuze gemaakt bij de aankoop.”
Een boomverzorger doet veel meer dan kappen en snoeien.
“Ja, we werken veel voor particulieren, maar ook voor bedrijven die bomen op hun terrein hebben staan. En daar zijn er nogal wat van in deze regio. Denk bijvoorbeeld aan recreatieparken. Of bedrijven die hun hoofdkantoor in een mooi statig pand hebben, met oude bomen eromheen. Naast het onderhoud geef ik advies over hoe je moet omgaan met een boom. En soms heeft onderhoud geen zin meer. Op een gegeven moment is een boom gewoon op. Dan kun je er heel veel geld in steken, maar dan is het beter om de boom te kappen. Klanten komen ook bij mij wanneer ze een kapvergunning willen. Veel gemeentes stellen een rapport van een European Tree Worker daarvoor verplicht. Ik kijk dan altijd eerst of zo’n aanvraag zin heeft. Bij sommige aanvragen zie ik vrij snel dat een gemeente nooit een vergunning zal afgeven, bijvoorbeeld bij beeldbepalende bomen. In zo’n geval zadel ik de klant niet op met de kosten voor zo’n rapportage.”
Bomen kappen ligt nogal gevoelig vandaag de dag. Wat merk je daarvan?
“Mensen hebben vaak een emotionele band met bomen. Een boom groeit soms je hele leven met je mee. En als iemand die dan gaat snoeien of kappen, dan vind je daar iets van. Daarom steek ik veel tijd in communicatie. Zeker als we aan het werk zijn voor de overheid, midden in een stad of dorp, kunnen we vaak weinig goed doen. We worden soms uitgescholden als we een gevaarlijke tak willen snoeien, of meerdere bomen in een straat kappen. En pas had ik een discussie met een buurman, die het zonde vond dat ik negen bomen kapte in de tuin van zijn buren. Wat hij niet wist, is dat vijf van die bomen doodziek waren en dat er weer tien bomen zouden worden teruggeplaatst. Want terugplaatsen, dat adviseer ik eigenlijk altijd. Wij doen echt niet zomaar iets. We hebben een gedegen opleiding gehad en houden van ons vak. Sterker nog: ik weiger ook wel eens een opdracht. Een familie uit het westen kwam hier in de regio wonen en vroeg een kapvergunning voor 25 van hun 30 gezonde bomen. Daar begin ik niet aan. Dat is echt zonde.”
Werk je vooral hier in de regio?
“Voor het overgrote deel wel. Het meeste werk heb ik in een straal van 25 kilometer rondom Barneveld, met soms een uitstapje richting Nunspeet of Elspeet. Ik werk in een klein wereldje. Iedereen kent iedereen en we helpen elkaar vaak. Want een ieder heeft weer zijn eigen specialiteit of machines. Zo ben ik heel goed in het werk ‘op de grond’. Het afvoeren van afval en het coachen van mijn collega’s in de boom. Want vanaf de grond zie je soms beter wat er moet gebeuren, dan wanneer je in de boom hangt.”
Je bent enorm gepassioneerd over je vak. Maar wat voor ondernemer ben je?
“Ik ga altijd voor langetermijnrelaties en nooit voor het snelle geld. Zeker bij bomen is het belangrijk om soms jaren vooruit te plannen. Daar houd ik dus altijd rekening mee. In de huidige markt wordt prijs steeds belangrijker. Vroeger gingen bijna al mijn offertes door. Nu is dat zeker niet meer zo. Ik ben niet de goedkoopste en dat wil ik ook niet zijn. Ik wil een goed advies geven en je boom de behandeling geven die hij verdient. En uiteindelijk is dat ook voor mijn klanten het voordeligst. Iedereen kan een boom binnen vijf minuten verpesten met een motorzaag. Geef ons om de paar jaar een paar uur op je terrein en je bent uiteindelijk goedkoper uit. Het is net als je huis in de verf houden. Als je dat niet doet, is dat op korte termijn goedkoper. Maar op lange termijn moet je wel je kozijnen vervangen.”
Welke tip wil je boomeigenaren meegeven?
“Mensen verpesten veel bomen door onwetendheid. Als we ‘last hebben van blad’ zetten we meteen de zaag erin. Doe dat alsjeblieft niet. Begin niet zomaar ergens in te zagen, maar schakel een expert in. Geef liever aan de voorkant wat meer uit, dan dat je achteraf spijt krijgt. En veel eigenaren vergeten dat ze aansprakelijk zijn voor de schade die een boom veroorzaakt. Zeker bij bedrijven kan die schade fors oplopen. Je moet er niet aan denken dat jouw boom op je pand of geparkeerde auto’s valt. Of nog erger: op je medewerkers, buren of kinderen. Als een deskundige je bomen onderhoudt, kun je een hele hoop ellende voorkomen. Want één ding is zeker: een boom valt nooit zomaar om.”