Harselaar-Zuid bestaat 25 jaar. Op papier wel te verstaan. Sinds de lancering van de eerste plannen in 1989 is er nog geen euro verdiend op dit bedrijventerrein. Hoe heeft dat kunnen gebeuren? Een reconstructie van een jubileum waar niemand trots op is.

Metershoog mais wuift in de wind op de plek waar het allemaal had moeten gebeuren. Een plek waar eigenlijk al jarenlang tientallen toonaangevende Barneveldse bedrijven hadden moeten floreren. Rokende schoorstenen. Blinkende bedrijfshallen. Maar vooralsnog bestaat HarselaarZuid slechts in talloze notities en vele meters juridische documenten. Ondertussen lopen de kosten verder op. Naast torenhoge rekeningen voor onderzoeken tikken ook de rentelasten al een kwart eeuw door. Al in 1996 wordt tijdens een beroepszaak de vrees uitgesproken dat de vertraging van Harselaar-Zuid de gemeente jaarlijks 900.000 gulden aan renteverlies zal opleveren. Na 25 jaar plannen maken lopen die renteverliezen inmiddels in de miljoenen euro’s.

Dossiers

Hoe dat kon gebeuren? Wie in de dossiers van Harselaar-Zuid duikt stuit op een mix van trage ambtelijke molens, talloze bezwaarmakers met verschillende agenda’s, plannen die juridisch niet waterdicht bleken, ongelukkige samenwerkingen, tegengestelde belangen en ruzies. Grootste bottleneck is steeds weer de verkeerstechnische ontsluiting van het terrein. Hoe voorkomen we dat het verkeer dat Harselaar-Zuid zal aantrekken tot opstoppingen elders leidt. Dat al die vrachtwagens en auto’s niet over de smalle Wencopperweg kunnen is klip en klaar. Daar is het nu al lastig passeren. Maar hoe moet het wel? De meest voor de hand liggende optie lijkt een rondweg aan de oostkant van Voorthuizen. Die moet een aansluiting op de A1 krijgen en langs Harselaar-Zuid richting Barneveld-Zuid lopen. Omdat onder meer onzeker blijft of die snelwegaansluiting er komt, schiet de Raad van State in 1999 de plannen af.

Verzet

In de jaren die volgen wordt geprobeerd de plannen te repareren, maar dit keer blijkt het gevaar voor Harselaar-Zuid vanuit Arnhem te komen. De Provincie Gelderland heeft namelijk aspiraties om de A30 door te trekken naar de A28. Een oostelijke rondweg om Voorthuizen past niet in dat plaatje. Die oostelijke variant komt later weliswaar nog even in beeld, maar al gauw blijkt dat die variant miljoenen euro’s duurder is dan ‘west’. Het gegoochel met varianten kost zeeën van tijd en als de provincie na jaren (vanwege de kosten) toch voor ‘west’ opteert, is de teleurstelling bij de gemeente Barneveld en de BIK groot. Tijd om een nieuw plan te trekken: het plan dat anno 2014 nog steeds op tafel ligt. Een verbindingsweg tussen de Wesselseweg en de Baron van Nagellstraat. Helaas stuit deze oplossing opnieuw op verzet, namelijk van de grondeigenaar Bosch Beton uit Kootwijkerbroek. De nieuwe verbindingsweg moet door ‘zijn’ grondgebied. Reden genoeg voor Bosch Beton om de plannen juridisch aan te vechten. Naar verwachting doet de Raad van State eind dit jaar uitspraak over de bezwaren.

Onzekerheid

Door de jarenlange vertraging en onzekerheid over de plannen kunnen Barneveldse industriële bedrijven die ruimte tekort komen geen kant op. Briellaerd-Noord is er voor de dienstverleners en Harselaar West-West volgt pas jaren later. Noodgedwongen vertrekken bedrijven uit Barneveld en nog altijd weten ondernemers die willen blijven niet wanneer ze zouden kunnen bouwen. Ondertussen - meerdere behoefteonderzoeken, een ongelukkige romance met Vink en een economische crisis later - is nog maar de vraag hoeveel industrieterrein er precies nodig is. Daarom wordt besloten om HarselaarZuid gefaseerd te ontwikkelen. Het eerste stukje industrieterrein (34 hectare) komt helemaal aan de oostkant van Harselaar-Zuid. Dat is het gedeelte waar de gemeente Barneveld de meeste grond in bezit heeft. Het grootste gedeelte van de grond die Vink bezit wordt nog niet ontwikkeld. Daardoor ontstaat een industrie-eiland met aan de ene kant de vuilstort en aan de andere zijden weilanden en de Barneveldse beek.

Resultaat

Volgens de laatste voortgangsrapportage van de gemeente Barneveld zou het terrein in 2024 afgerond moeten zijn. Met als verwacht resultaat een bedrag van 2 miljoen euro. Wanneer het volgende deel van het industrieterrein gerealiseerd wordt, is een kwestie waar niemand zijn vingers meer aan wil branden. Voor dit deel zou een vijftigjarig jubileum zo maar tot de mogelijkheden kunnen behoren.