BARNEVELD - Hoe integreer je als Syrische vluchteling in Nederland? Werk helpt, merkt Mansur. Hij kon als monteur aan de slag bij Moba. Nu reviseert hij tweedehands
eiersorteermachines en zijn Marc, Gerrit en Dennis zijn collega’s.

Mansur vluchtte een kleine drie jaar geleden met zijn gezin naar Nederland. Weg van de burgeroorlog die zijn land verscheurt. Nadat de familie een status kreeg, verhuisden ze van het azc in Winterswijk naar Barneveld. Door het dolle heen was hij. Nu kon hij eindelijk zijn leven weer gaan opbouwen. ‘Alsjeblieft’, zei Mansur tegen de gemeenteambtenaar tijdens zijn eerste gesprek; ,,Help me aan een baan. Ik ben blij met een huis en een uitkering. Maar het allerliefste wilde ik weer werken. Ik vind het verschrikkelijk om voor niets geld te krijgen.” Hij moest geduld hebben, kreeg Mansur te horen. Dat had hij nu juist niet. Zo graag wilde hij weer aan de slag. Het liefst in een bedrijf waar hij verder kon als machinemonteur. De Syriër sleutelde namelijk jarenlang en wereldwijd aan drukpersen.

Nieuw
Zijn begeleider bij Vluchtelingenwerk ging voor hem op zoek en kwam bij Moba terecht. Want iemand die blindelings een drukpers uit elkaar haalt, weet ongetwijfeld ook wel raad met eiersorteermachines. ,,Mansur is de eerste vluchteling die hier aan het werk is gegaan,’’ vertelt HRMmanager Eppie van het Hof. ,,Voor ons wat het dus nieuw en we wisten niet goed wat er bij zou komen kijken. Is zo iemand bijvoorbeeld getraumatiseerd? Hoe laat je hem integreren op de werkvloer? En welke overheidsregelingen zijn er eigenlijk voor deze mensen?”. Maar dat weerhield haar er niet van om de uitdaging aan te gaan. Het past ook wel bij Moba, vindt ze. ,,Wij zijn van oudsher een sociaal en maatschappelijk betrokken bedrijf. We staan open voor mensen met een beperking. En via sociale werkvoorzieningen bieden we werk aan 150 mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.” Ze vond een plekje voor Mansur bij Second-Hand Moba Systems B.V. Dit dochterbedrijf van Moba, ook gelegen aan de Stationsweg, geeft gebruikte eiersorteermachines een tweede leven. Mansur kon er aan de slag als revisiemonteur. De eerste weken waren zwaar, blikt de Syriër terug. Om 06.30 op de fiets, lange dagen, hard werken. ,,Elke spier in mijn lichaam deed pijn. Ik keek vaak op de klok of ik al naar huis kon. Maar dat is voorbij. Nu is het goed.”

Begrijp hem niet verkeerd. Hij klaagt niet over zijn werk. Vergeleken met de andere landen waar hij in het verleden actief was, is Moba een paradijsje. ,,Je hebt hier elke twee uur pauze, mag niet teveel tillen, krijgt kleding van het bedrijf. In China, Dubai of Rusland geeft de baas niets om jou. Je krijgt salaris. En dat is het. Hier mag je lachen en grapjes maken.”

Mr. Jan
Zijn chef is Jan Koot. Barnevelder in hart en nieren en al decennialang in dienst bij Moba. Hij vroeg tijdens Mansurs eerste werkdag op de man af: Hoe zit het met godsdienst? Ben je moslim? ,,Niet dat het ene geloof voor mij meer is dan het ander, maar ik wil weten hoe ik het beste met hem kan omgaan. Ik ben ook vrij snel bij hem thuis op de koffie geweest. Omdat ik me wil verdiepen in hem en zijn gezin wilde leren kennen. Omgekeerd moet hij weten wat wij van hem verwachten en dat hij anderen moet respecteren. Ik ben ervan overtuigd dat dat enorm geholpen heeft. Niet aftasten en er omheen draaien, maar direct open zijn naar elkaar.” Mr. Jan, zoals Mansur zijn leidinggevende noemt, probeert zoveel mogelijk Nederlands te praten met de Syriër. ,,Daar leert hij het meeste van. Met de andere jongens spreekt hij meestal Engels. Hij ligt prima in de groep. Natuurlijk zijn er wel uitdagingen. Mansur is een trots man. Roept soms dat hij alles al weet. Dat botst wel eens. Zoek het dan maar uit, zeggen de jongens hier. Ik zit er dan tussenin. Leg uit dat het deels met cultuur te maken heeft, maar ook met het feit dat Mansur zich in het Engels probeert uit te drukken. Hij luistert makkelijker naar mij omdat ik zijn chef ben. Mansur zal moeten leren dat we in Nederland gelijkwaardiger met elkaar omgaan. Tegelijkertijd moeten de jongens begrijpen dat hij tijd nodig heeft om zich aan te passen en onze taal te leren.” Om de integratie te versnellen, heeft Mansur een nieuweplek aan tafel gekregen tijdens de pauzes. Hij zit nu midden in de groep. Tussen zijn collega’s met namen als George en Gerrit, die al tientallen jaren bij Moba werken. Zij eten hun broodje kaas, hij Turkse rolletjes. ,,Hij probeert zich echt goed aan te passen en staat overal voor open”, zegt Jan. ,,Hij gaat bijvoorbeeld mee als we met de afdeling uit eten gaan en nodigde iedereen uit voor zijn verjaardag. Je moet komen zei hij. Die gastvrijheid vind ik mooi.”

Ook Eppie van het Hof is lovend over de Syriër. ,,We hebben het getroffen met hem. Hij is gemotiveerd om zichzelf te ontwikkelen. Dat is niet vanzelfsprekend. Als hij ‘s avonds op school zit, wordt hij wel eens bestookt door landgenoten. Waarom ga je werken? Wij blijven thuis en krijgen een uitkering die net zo hoog is als jouw loon.” Ook Mansur vindt het lastig dat het zo geregeld is in Nederland. ,,Ze zouden jaloers op mij moeten zijn dat ik aan het werk ben. Dat Mansur vooruitgaat, een volgende stap zet en zij niet. Ik hoop echt dat het voor andere vluchtelingen aantrekkelijk wordt gemaakt om te gaan werken, want dat is het nu nog niet.” Daar ligt een taak voor de overheid, vindt Eppie van het Hof. ,,Er moet een stimulans komen om te gaan werken. De gemeente spaart een bijstandsuitkering uit. Het zou mooi zijn als er vanuit dat budget een incentive kan komen waardoor er meer verschil ontstaat tussen de uitkeringssituatie en wat een statushouder verdient bij aanvang. Als Moba kunnen we hem niet direct meer betalen. Dat zou niet fair zijn tegenover collega’s.”

Desondanks zou ze zo een nieuwe statushouder aannemen. ,,Als het passend te maken is in ieder geval. Ik kan hier niets met een bouwvakker of schilder. Maar iemand die thuis is in mechanische techniek hebben we er graag bij. Ik hoop dat ook andere bedrijven in Barneveld open staan voor statushouders. Moba is een groot en sociaal bedrijf, maar wij kunnen het niet alleen. Ook hier moet een fatsoenlijke boterham verdiend worden. Als bedrijven van onze ervaringen willen leren, zijn we altijd bereid om kennis te delen.” En Mansur? Die studeert ‘s avonds hard om Nederlands te leren. Zodat hij straks een opleiding elektrotechniek kan volgen. Hoe zijn toekomst eruit ziet? ,,Als Moba wil dat ik blijf, dan blijf ik. Als iemand mij goed behandelt, blijf ik mijn hele leven trouw. Voor Moba is het misschien iets kleins, maar voor mij betekent deze baan heel veel. Dat vergeet ik nooit meer.”