Na mij de zondvloed, of niet?
'Après moi, le déluge' (Na mij de zondvloed). Die uitspraak wordt toegeschreven aan Madame de Pompadour in 1757, toen Frankrijk een verpletterende nederlaag leed. Er spreekt onverschilligheid uit over wat er na je dood gebeurt. Bij ondernemers zie je die instelling ook nog wel eens.
Als ondernemer regel je van alles: de statuten van je BV zijn op orde, je bedrijf zit in een mooi pand, je IT-systemen zijn veilig, de contracten met je personeel zijn op orde. Maar je nalatenschap en hoe het dan verder gaat met je onderneming? Dat komt wel een keer. Een duidelijk plan heb je niet. Begrijpelijk, want wie denkt er graag aan de eigen dood? Liever ben je met je business bezig.
Toch kunnen er forse problemen ontstaan. Zelfs als je denkt alles goed geregeld te hebben. Een zaak bij de Rechtbank Overijssel uit juli 2021 laat dat zien. Een ondernemer liet in zijn testament de aandelen in zijn BV na aan zijn neef. In de statuten van zijn BV stond echter een blokkeringsregeling. Bij de overdracht moesten de aandelen eerst worden aangeboden aan de andere aandeelhouders. Dat waren de broers van de erflater. Zij legden beslag op de aandelen, waarna een juridische strijd volgde. De rechter oordeelde uiteindelijk in het voordeel van de neef. Intussen waren de familieverhoudingen fors beschadigd. Het voorbeeld toont deze kostbare les: denk goed na over je nalatenschap en leg je wensen vast. Meer specifiek voor ondernemers met een BV: zorg dat testament en statuten op elkaar aansluiten.
Denk na over vragen als: Wie worden mijn erfgenamen? Wordt de onderneming voortgezet of gestopt? Bij voortzetting van het bedrijf: wie wordt mijn opvolger? Hoe zit het met de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR)? Klopt mijn testament met de statuten van mijn BV? Hoe gaat het straks met de inkomsten van mijn gezin? Kunnen alle eventuele schulden wel worden betaald?
Bespreek deze punten eens met je fiscaal adviseur of estate planner. Zorg ook dat je familie op de hoogte is van je keuzes, en licht deze toe. Druk met de business en geen zin om over dit soort vragen na te denken? Stel jezelf dan deze ene vraag: hoe gaat het straks met mijn bedrijf en mijn gezin als ik niets geregeld heb?
Jan-Kees Karels is als advocaat verbonden aan Wolleswinkel Hofman Advocaten in Barneveld.
