BARNEVELD - De Nederlandse markt voor railterminals raakt verzadigd. Wil de Barneveldse terminal kans van slagen hebben, dan zullen lokale bedrijven zelf actief moeten worden in de realisatie. Daarvoor waarschuwt Lóránt Tavasszy, hoogleraar goederenvervoer en logistiek aan de TU Delft.

 De gemeente en het bedrijfsleven in Barneveld hebben hun zinnen gezet op de realisatie van een railterminal. Vorig jaar bleek uit een eerste inventarisatie dat er voldoende vraag vanuit het regionale bedrijfsleven zou zijn voor zo’n terminal. Aanvullend voert de gemeente dit jaar een locatiestudie uit en wordt er een businesscase opgesteld. Om die businesscase draait het allemaal. Voor een railterminal is ladingbundeling van groot belang, legt Tavasszy uit. Er zijn echter al tientallen spoor- en binnenvaartterminals in Nederland. Bovendien zijn veel gemeenten bezig met plannen voor een terminal. Versnippering dreigt, waarschuwt de hoogleraar. ,,Als ik in Amerika vertel hoeveel terminals er zijn in het achterland van Rotterdam, dan vinden ze het knap dat we die allemaal draaiende weten te houden. De bedieningsgebieden overlappen elkaar. Het gevolg is dat ze elkaar onderling beconcurreren en schaalvoordeel missen.”

Desondanks is Tavasszy niet negatief gestemd over de plannen in Barneveld. ,,Er speelt een aantal perspectieven: lokale bedrijven willen meer bereikbaarheid, de gemeente wil werkgelegenheid en voor de provincie is het ruimtelijk beleid. Vraag is alleen of al die wensen wel uit zullen komen. Want in hoeverre overlapt de terminal in Valburg straks met die in Barneveld? Hoeveel bedrijven gaan daadwerkelijk gebruik maken van de terminal? En is er inderdaad sprake van unieke werkgelegenheid of verdring je die juist elders? Dit moet gedegen worden onderzocht.”
Het Barneveldse bedrijfsleven kan de overlevingskansan een eventuele terminal volgens Tavasszy zelf positief beïnvloeden. ,,Smart specialisation is een goede optie. Dat wil zeggen: de terminal zo goed verankeren in de agri- en pluimveesector dat het een synergetisch geheel wordt. Als de lokaal toonaangevende sectoren samen in de logistiek investeren, dan helpt een terminal om de sector te versterken, en is de overlevingskans hoger als het een periode minder gaat of als een bedrijf uit de regio verdwijnt. Leun niet achterover terwijl de overheden zich over de plannen buigen, maar steek je nek uit. Die uitdaging zou ik bij de ondernemers willen leggen.

Lees de reacties van Barneveldse bedrijven, een econoom van de TU Delft en Havenbedrijf Rotterdam.

Hoe werkt een railterminal?

Een terminal is een overslagbedrijf dat een belangrijke schakel vormt bij de inzet van spoorvervoer. Goederen komen binnen via het spoor, de weg en in sommige gevallen over het water. Vanuit de terminal gaan de goederen verder Europa in of juist richting de havens. Er zijn verschillende soorten terminals. Een intermodale railterminal is gespecialiseerd in het verticaal overzetten van containers, wissellaadbakken en kraanbare trailers van en op shuttletreinen. Daarnaast zijn er terminals voor de overslag van bulklading zoals agrarische producten en steenkool. Bij dit multimodaal goederenvervoer wordt de lading overgestort in een andere ‘verpakking’. Een railterminal functioneert daarmee als een ontkoppelpunt tussen railgoederenvervoer en andere modaliteiten. De exploitatie van de terminal is in handen van de terminaloperator. Dit kan een onafhankelijk gespecialiseerd bedrijf zijn, maar het kan ook een verlengstuk zijn van de railgoederenvervoerder of logistieke dienstverlener.