BARNEVELD – Een economie waarin we niets meer weggooien? In 2050 moet het zover zijn. Op Harselaar-Zuid draagt het Barneveldse Vink daar letterlijk een steentje aan bij, door afvalstromen om te zetten in nieuwe grondstoffen.

Woensdagmorgen aan de Wencopperweg in Barneveld. Vrachtwagens en busjes met aanhangers rijden af en aan om puin, hout, bouw- en sloopafval, bedrijfsafval en andere materialen af te leveren. Eerste stop? De weegbrug. Daarna rijden ze over het terrein naar de juiste stortplaats. Sorteren, breken en zeven Jaarlijks verwerkt Vink zo’n 15.000 tot 20.000 ton aan afval. Al ziet bedrijfsleider Ronnie Voskuil wat anders. “Voor ons zijn het grondstoffen. We sorteren alle stromen die hier binnenkomen. Dat doen we met onze sorteerinrichting. Daarmee halen we bijvoorbeeld hout en plastic uit betonpuin dat vrijkomt bij het slopen. Vervolgens breken en zeven we het puin, waarna de fractie weer als grondstof gebruikt kan worden in bijvoorbeeld de wegenbouw of de bouw.”

Een mooi voorbeeld van hergebruik? Dat vind je aan de overkant van de weg. Daar staat de gloednieuwe betonfabriek van Prefab Beton Barneveld (PBB), ook onderdeel van Vink. Hier maken ze onder meer betonwanden, afzinkkelders, ondervloeren en brandwanden voor de woning- en utiliteitsbouw. En daarbij gebruiken ze dus deels gerecycled betonpuin wat letterlijk op een steenworp afstand is gebroken. Daardoor zijn er minder nieuwe grondstoffen nodig en daalt de
milieufootprint van het prefabbeton.

Eigen transportvloot
Om de cirkel helemaal rond te maken: die prefab betonelementen worden door Vink Transport naar de bouwplaats gebracht. Het Barneveldse transportbedrijf beschikt over een vloot van zo’n vijftig voertuigen. Van kippers tot cementmixers en van kraanauto’s tot uitschuifbare diepladers voor lasten tot 100 ton en een lengte van zo’n 50 meter. “We vervoeren daarmee bijvoorbeeld grote staalconstructies, windmolenbladen en zware machines”, vertelt Voskuil.

Met transport begon het ook ooit voor Vink, in de jaren twintig van de vorige eeuw. Oprichter Henk Vink sr. nam een slepersbedrijfje over. Met paard en wagen vervoerde hij onder meer zand voor metselaars, hout voor boeren en takkenbossen voor bakkers. Anno 2023 behoort Vink tot de grootste bedrijven van de gemeente Barneveld en zijn de gele containers en voertuigen van Vink niet meer weg te denken uit het straatbeeld. “Veel bedrijven kennen ons als inzamelaar van bedrijfsafval. We halen wekelijks tientallen containers op bij bedrijven in de gemeente Barneveld”, vertelt Voskuil. “Maar wat er met al dat afval en andere stromen die hier binnenkomen gebeurt, is veel minder bekend.”

Hergebruik heeft de voorkeur
Vanaf de afvalbult die hoog boven de omgeving uittorent, is goed te zien wat er allemaal op het verwerkingsterrein van Vink gebeurt. Dat terrein is ingedeeld in vakken, elk voor een eigen materiaalstroom. Er zijn vakken voor bijvoorbeeld bouw- en sloopafval (gewoon of zwaar), vakken voor hout (klasse A, A/B en C), vakken voor bedrijfsafval, vakken waar de gemeente Barneveld gft-afval opslaat, een vak voor teervrije asfaltresten en grote bergen met mengpuin en betonpuin. “Veel mensen denken dat al het afval dat we inzamelen op deze berg terechtkomt, maar dat is niet het geval. Door goed te sorteren kunnen we een deel van de materialen omzetten in nieuwe grondstoffen. Mengpuin breken we bijvoorbeeld, waarna het toegepast wordt als fundering voor nieuwe wegen. En betonpuin vergruizen en zeven we in verschillende fracties. Een deel gaat naar de wegenbouw, een deel wordt gebruikt om nieuw beton te maken en grove fracties zijn bijvoorbeeld heel geschikt voor grindkoffers.”

Ook plastic, papier, ijzer en hout krijgt een tweede leven. Hout gaat bijvoorbeeld door de shredder, waarna spaanplaatproducenten het gebruiken om er nieuwe producten van te maken. Kunnen materialen écht niet meer hergebruikt worden? Dan gaan ze naar een afvalverwerker, die de materialen verbrandt. Aan de ene kant om te voorkomen dat overal in Nederland zich afval opstapelt, maar ook omdat het verbranden duurzame stroom en warmte oplevert. Een heel klein deel van het afval in Nederland kan niet hergebruikt of verbrand worden. Dat kleine deel eindigt op een afvalberg, zoals die van Vink.

Duurzame energie uit stortgas
Ook onbekend: Vink is sinds een aantal jaar óók producent van duurzame energie. Het Barneveldse bedrijf liet namelijk een warmtekrachtkoppelingscentrale (WKK) plaatsen om stortgas om te zetten in groene stroom. Stortgas ontstaat door de afbraak van organische resten in afval. Vink vangt die gassen af en reinigt ze, waarna ze naar de WKK gaan. Die installatie kan jaarlijks 5.800.000 m3 stortgas verwerken tot zo’n 9.000.000 kWh groene stroom. “We gebruiken die groene energie deels zelf voor onze recyclingsactiviteiten. De rest van de stroom leveren we terug aan het energienet. Op die manier voorzien we ruim 2.250 huishoudens van duurzaam opgewekte energie!”

www.vink.nl
www.pbbarneveld.nl