Medewerkers een aandeel geven in je bedrijf. Het kan een slimme zet zijn. Omdat er een goede overnamekandidaat in een werknemer schuilt bijvoorbeeld of omdat je hem of haar aan het bedrijf wilt binden. Medewerkersparticipatie is echter niet altijd een goed idee. In deze column daarom het antwoord op de vraag: waarom zou je het wél doen? En waarom juist níet? Als een werknemer mede-ondernemer wordt, heeft dat soms grote voordelen. Het kan een manier zijn om iemand vast te houden voor de toekomst met het oog op een bedrijfsovername bijvoorbeeld.

Maar hoe weet je nu of het slim is om een werknemer te laten participeren? Wat voor mij de zwaarstwegende factor is, is of er een ondernemer schuilt in deze persoon. Het gebeurt namelijk nogal eens dat een medewerker uit beloning voor loyaliteit en verrichte werkzaamheden mee mag participeren. Wat mij betreft geen goed motief. Maar áls je het doet, beperk dan in eerste instantie zowel de participatie als de zeggenschap. Je kunt altijd nog uitbreiden naar een groter belang. Een grotere participatie zou alleen voorbehouden moeten zijn aan medewerkers die voldoende ondernemerskwaliteiten hebben of die kunnen ontwikkelen. In de praktijk kom je regelmatig tegen dat medewerkers zich al participerend tot een volwaardig ondernemer ontwikkelen. Mooie processen zijn dat. Kennelijk gebeurt er iets met mensen als ze eindverantwoordelijk zijn en de mogelijkheid krijgen om kansen te benutten. Een belangrijk criterium voor mij is dat een medewerker die participeert ook moet bijdragen aan de winst. Doordat ze bijzonder goed zijn in het genereren van omzet bijvoorbeeld. Of doordat dat ze talent hebben voor het optimaliseren van productieprocessen. Misschien zijn ze bovengemiddeld goed in het managen van medewerkers. Hoe dan ook: als ze geen van deze skills in huis hebben, wees dan voorzichtig met zo’n besluit. Van groot belang is dat er transparant en open gecommuniceerd wordt. Agenda’s van beide partijen dienen volstrekt helder te zijn. Want participatie verandert het speelveld ingrijpend en definitief. Zeggenschap en winst worden immers gedeeld door meerdere personen. Als u medewerkersparticipatie overweegt kan daarnaast een externe check van de ondernemerskwaliteiten en risicobereidheid van de medewerker enorm helpen. Dat is een dynamiek waarvoor feeling met en kennis van mensen én zaken doorslaggevend zijn. Betrek een externe adviseur daarom altijd bij dit soort processen. Bij tegenstrijdige belangen is het raadzaam ook een onafhankelijke externe adviseur in te schakelen. Dan is de slagingskans optimaal.

Ad Jonker RA
Registermediator Fusies & Ruzies JonkerFieret

fusiesenruzies.nl